Een van de vele vragen die we regelmatig krijgen is wat eigenlijk te doen wanneer een aankoop van vogels meteen ook een miskoop blijkt te zijn. Vele liefhebbers zijn regelmatig op zoek naar nieuwe vogels die ze kunnen gebruiken om aan hun eigen bestand toe te voegen. Er worden heel wat beurzen afgelopen en liefhebbers gecontacteerd om dan uiteindelijk de langverwachte vogel te kunnen aankopen. De verwachtingen van de nieuw aangekochte vogels liggen dan meestal hoog en teleurstellingen achteraf zijn dan nog zo erg als blijkt dat de aankoop een miskoop was, maar wat is daar eigenlijk aan te doen??
Gelukkig zijn daar in de praktijk weinig problemen rond maar uitzonderingen bevestigen nu eenmaal de regels en af en toe gebeurt het wel eens dat pas aangekochte vogels niet aan de verwachtingen voldoen: de kweekresultaten vallen tegen want de man blijkt plots een pop te zijn, de ‘splitvogel’ wordt ervan verdacht toch niet split te zijn, de vogel blijkt ziek te zijn of in het slechtste geval sterft de vogel kort na de aankoop. Wanneer we hier met een vogel van enkele euro’s te maken hebben wordt er niet al te moeilijk over gedaan, maar wanneer de aankoopprijs van de vogels evenwel aan de hoge kant ligt, dan is het natuurlijk een ander paar mouwen. Dit geeft dan meestal stof voor heel wat discussies en dan komt de vraag te voorschijn over bij wie de verantwoordelijkheid ligt. De koper voelt zich dikwijls bedrogen als de verkoper dan weigert om de vogels om te ruilen of om het betaalde geld terug te geven. De fout kan evengoed bij de koper liggen, heeft hij de vogels wel op een degelijke manier behandeld? Of is de verkoper nog verantwoordelijk? De cruciale vraag is dus bij wie de verantwoordelijkheid dan wel ligt.
Ik vrees echter dat er geen eenvoudig antwoord mogelijk is. Strikt genomen bij de handel in vogels geldt de regel dat het risico voor de koper aanvangt zodra hij de dieren in ontvangst genomen heeft. Dus in principe van zodra de vogel betaald is en u de vogel in ontvangst neemt, bent u er als koper verantwoordelijk voor. Wanneer de vogel kort erna dan overlijdt, zou het dan in principe buiten de verantwoordelijkheid van de verkoper vallen. De verantwoordelijkheid kan immers bij de koper liggen. Toch zijn er in de rechtspraak al meerdere voorbeelden waarbij de koop door de rechtbank ontbonden werd wanneer kon aangetoond worden dat het aangekochte dier al ziek was op het moment van de aankoop of dat het een aangeboren afwijking had. Probleem is hier dan meestal de bewijslast. U moet immers kunnen aantonen dat het dier al ziek was op het moment van de aankoop. Belangrijk is daarom dat bij overlijden de doodsoorzaak onmiddellijk kan vastgesteld worden door de dierenarts. Een autopsie zal hier het antwoord bieden. Wanneer de dierenarts vaststelt dat de vogel al geruime tijd ziek was en dat dit de oorzaak van het overlijden was, kan men in principe de rechtbank vragen om de koop te vernietigen en daardoor het betaalde bedrag terug te vorderen. Dit is tijd- en geldrovend en er is geen 100% zekerheid dat de rechtbank de koper in het gelijk zal stellen. Veel vragen zullen eerst moeten opgelost en vooral kunnen bewezen worden: bv. hoelang is de vogel al bij de koper? is de verzorging bij de koper goed gebeurd? waar is de besmetting gebeurd? kan deze besmetting buiten het hok van de verkoper gebeurd zijn? welk afspraken zijn er gemaakt? was de koper op de hoogte dat de vogels een zeker risico liepen? enz enz…… U ziet het een niet alledaagse en zeker geen simpele materie.
En wat dan ook als blijkt dat het geslacht niet klopt of wanneer de vogel niet aan de verwachtingen voldoet of als de split welke we verwachten niet split blijkt te zijn? Net hetzelfde probleem wanneer blijkt dat het beloofde koppeltje geen koppeltje is? Hoe kan men dat oplossen als de verkoper weigert om een regeling te treffen? Men zou eventueel de rechtbank terug kunnen inschakelen, maar hier is dan terug het probleem van de bewijslast als er geen geschreven overeenkomst bestaat.
Wanneer dit gebeurt en er tussen de koper en de verkoper geen duidelijke overeenkomsten waren, vrees ik dat de koper meestal aan het kortste eind zal trekken. Let op, laat me benadrukken dat deze geschillen eerder uitzonderlijk zijn, maar als een aantal regels in acht gehouden worden, kunnen we veel misverstanden of miskopen vermijden. Dit is vooral heel belangrijk bij aankoop van duurdere exemplaren.
Probeer in alle gevallen steeds een geschreven overeenkomst op te stellen. In deze verkoopsovereenkomst dient men de vogel zo goed mogelijk te beschrijven: kleur, geslacht, ringnummer, geboortedatum, eventueel de ouders, de kweker en eventueel de mogelijke splitfactoren. Ook van belang zijn de datum van verkoop en eventueel andere opmerkingen. Dat hoeft zeker niet ingewikkeld te zijn want de meeste PC programma’s die de kweekresultaten bijhouden, bieden al uitkomst.
Wil men een vogel aankopen van een specifiek geslacht – is soms nodig bij bv. SL mutaties omdat daar de poppen nooit split kunnen zijn voor de SL mutaties – dan is het belangrijk dat we 100% zekerheid hebben van het geslacht. Daarom is het soms nodig om de vogels te laten sexen. Dat kan door middel van endoscopie of door een DNA test. Belangrijk is dat het bewijs van een DNA test steeds wordt bijgevoegd bij aankoop van de vogel. Volledigheidshalve moet ik er aan toevoegen dat wanneer de verkoper zelf een DNA aanvraagt er toch nog fraude kan gepleegd worden. Wanneer iemand, met frauduleuze bedoelingen, veren van een bewezen man plukt en deze opstuurt naar een labo met melding van de ringnummer van de vogel die hij wenst te verkopen, krijgt u ook geen eerlijke info. Beter is daarom volgens mij (als u aan de eerlijkheid van de verkoper twijfelt) om een dierenarts de veren te laten plukken en deze de aanvraag voor het onderzoek volledig te laten afhandelen. U kunt de dierenarts voor 100% vertrouwen. Om die redenen is er bij endoscopie ook geen twijfel, aangezien deze procedure ook volledig door de dierenarts afgewerkt wordt. Wanneer echter later blijkt dat de kweker zelf een onderzoek aangevraagd heeft en het verslag vervalst is, heeft u dan toch een duidelijk bewijs voor de rechtbank.
Als u zekerheid wilt over de gezondheidstoestand van de vogel, kunt u ook bij de dierenarts terecht. Deze kan een Europees gezondheidscertificaat afleveren. Dat betekent dat de vogel grondig gecheckt is op de meeste gebreken. Dat certificaat mag echter niet ouder zijn dan 8 dagen (wegens mogelijk nieuw besmettingsgevaar) en geeft geen zekerheid over enkele andere ziekten welke enkel opgespoord kunnen worden via bloedonderzoek. De belangrijkste testen zijn polyomavirus, pbfd (snavel-en veerrot) en chlamydia (papegaaienziekte). Polyomavirus en chlamydia gebeurt via een cloacaswab m.a.w een wattenstaafje in de cloaca, pbfd is via bloedonderzoek (klein beetje bloed, enkele druppels). De bijzonderste test voor agaporniden zijn wel polyoma en pbfd. Het is wel zo dat de test best gebeurt voor de aankoop dus niet als de vogel reeds in het bezit is van de koper, omdat de besmetting reeds na 1 dag kan gebeurd zijn. Op het attest staat dan de naam van de dierenarts vermeld. Daarom lijkt het me interessant dat bij aankoop van duurdere vogels er afgesproken wordt dat de vogels eerst door de dierenarts grondig getest worden en pas nadat alle uitslagen bekend zijn, en deze voldoen aan de verwachtingen, de koop doorgaat. Deze opschortende voorwaarde kan vermeld worden in de aanvankelijke verkoopsovereenkomst. De kostprijs van deze onderzoeken is soms maar een peulschil van de eigenlijke waarde van de vogel, dus hier mag men volgens mij niet op bezuinigen.
Op deze wijze kunnen we soms heel wat problemen vermijden. Nogmaals, meestal wordt er in vertrouwen gehandeld en als liefhebbers onder elkaar handelt men meestal toch naar eer en geweten. Gevaarlijker wordt het vooral wanneer u de verkoper zelf niet kent of wanneer de vogels ergens uit het buitenland verstuurd worden. Dan dient u extra alert te zijn. laat hier een professioneel bedrijf de export of import regelen, zo vermijd u verrassingen achteraf.
Uiteraard zijn niet alle vogels zo duur en daarom zal men niet altijd de dierenarts er bij halen om de vogels te checken. Toch heb ik hier nog een paar andere tips die het overwegen waard zijn en welke veel problemen kunnen vermijden:
Overhandig de koper in elk geval een geschreven document met daarop alle gegevens van de vogel. Stel dat in tweevoud op. Geef de koper voldoende info. Als iemand bv. een jonge vogel recht uit het nest wil kopen om verder met de hand op te brengen, dient de verkoper er zeker op te wijzen dat dit bepaalde risico’s meebrengt. Niet alle vogels overleven dit. Wanneer deze vogel dan toch sterft, kan de koper de schuld nooit doorschuiven naar de verkoper. Vermeld deze risico’s ook op de verkoopsovereenkomst.
Schuif de schuld bij overlijden van een vogel niet steeds door naar de kweker. Eerst en vooral moet je voor jezelf eerlijk nagaan of de fout soms niet bij u ligt. Ik heb bv. al meegemaakt dat iemand een koppeltje kocht dat in een verwarmde binnenruimte verbleef en het direct bij hem thuis in de buitenvolière plaatste. Gevolg was dat het ‘s nachts vroor en ‘s anderdaags waren de beestjes dood. In dit geval ligt de fout duidelijk bij de koper. Bedenk ook dat je de grootste voorzichtigheid in acht moet nemen als je een koppeltje gaat samenstellen. Als de nieuw aangekochte vogel in een gevecht sterft, kun je ook nooit de verkoper aansprakelijk stellen.
U koopt een koppeltje, dat achteraf geen koppeltje blijkt te zijn. Aan de hand van uw documenten kunt u dan bewijzen dat het geslacht niet klopte met wat verkocht was en u kunt dan de vogels terug ruilen. Geen enkele oprechte kweker zal dat volgens mij weigeren. Laat u nooit vangen aan het feit dat de verkoper dan terug voorstelt om u nog twee vogels bij te kopen om zo dan twee koppeltjes te vormen, want dat lijkt in mijn ogen meer op boerenbedrog.
U koopt een koppeltje en de kweekresultaten liggen niet in lijn met uw verwachtingen. Dan kunt u zeker geen andere vogels verwachten. De mislukte kweek kan te maken hebben met de omstandigheden in uw kweekhok en daar kan de verkoper niets aan doen. Idem wanneer u jonge vogels koopt die als ze broedrijp zijn niet willen kweken. Hier kunt u niets doorschuiven naar de verkoper, want deze kan immers die zaken zelf niet voorspellen. Als u vogels aankoopt, bedenk dat u met levende wezens te maken hebt, waarvan niemand kan voorspellen hoelang dat ze leven of wat ze nog allemaal gaan doen.
Het beste dat u kunt doen als koper is voldoende informeren over de prijs en de achtergrond van de vogel die u wenst aan te kopen. Maak klaar en duidelijke afspraken en maak eventueel een geschreven verkoopsovereenkomst, zo is er later nooit discussie.
Gaat er toch iets verkeerd, veroordeel nooit iemand voor u 100% zekerheid hebt en met de desbetreffende persoon zelf gesproken heeft. Spreek met elkaar en als liefhebbers onder elkaar kan men altijd samen naar een oplossing zoeken. Hou het gezellig, het is toch een hobby??? Nietwaar?
